Biologisch tuinieren: hoe werkt het in de praktijk en waarom vind ik het belangrijk?

Ik moestuinier nu ondertussen 8 jaar en ik kweek biologische groenten, fruit en kruiden. Maar wat is biologisch tuinieren nou eigenlijk? En waarom heb ik ervoor gekozen om op deze manier te moestuinieren en niet op de ‘gewone’ manier?

Toen ik in 2014 besmet raakte met het moestuinvirus door de Albert Heijn-moestuintjes had ik geen idee wat biologisch tuinieren was. Sterker nog: ik had überhaupt geen idee wat moestuinieren inhield 😉 Dat eerst jaar stopte ik die niet-biologische zaadjes dus in standaard potgrond die ik in de supermarkt kocht. Ik was zo trots als een pauw op mijn eerste tomatenoogst.
Toen ik twee jaar later in een buurttuin mijn allereerste kleine moestuintje van 2m2 bemachtigde, maakte ik kennis met de term biologisch tuinieren. Het was daar verplicht om op biologische wijze groente te kweken. Maar wat houdt dat dan eigenlijk in? Er is vast officiële uitleg van de term biologisch tuinieren, maar dit betekent het voor mij in de praktijk:

Geen kunstmest

Ik gebruik geen kunstmest. Kunstmest bestaat uit hoge concentraties minerale zouten en wordt met een chemisch proces gemaakt in de fabriek. Wat ik wel gebruik? Biologische mestkorrels. Deze biologische mest bevat alleen natuurlijke grondstoffen. Het voordeel hiervan is dat biologische mest niet alleen je groenten voeding geeft, maar ook de bodem verbetert. Bij kunstmest is dit helaas niet het geval. Sterker nog, uiteindelijk is kunstmest killing voor het bodemleven in je bodem. En bodemleven is juist ontzettend belangrijk voor een gezonde bodem. Bodemdieren, zoals wormen, verbeteren onder andere de structuur van je bodem, waardoor je planten dieper kunnen wortelen en makkelijker aan water kunnen komen. Ook wordt vocht beter vastgehouden en kan overtollig water beter wegzakken.

Geen chemische bestrijdingsmiddelen

Met een mooi woord heten ze gewasbeschermingsmiddelen, maar ik zie het zelf als puur gif. Wie zelf moestuiniert weet dat er vele uitdagingen zijn bij het kweken van groenten: plaagdieren zoals slakken en allerlei ziektes zoals schimmelziektes, kunnen het moestuinieren soms knap lastig maken. In de reguliere landbouw maken ze daarom gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen. Mijn oom vertelde vorig jaar op mijn verjaardag over het gesprek dat hij had gehad met de zoon van een tuinbouwer. Die vertelde dat hun appels tegen de tijd dat ze geoogst zijn 24x bespoten zijn. Ik schrok me helemaal kapot en sloeg aan het googlen en vond dit: Nederlands fruit blijkt steeds meer in plaats van minder bestrijdingsmiddelen te bevatten.

Ik moet toegeven dat het soms echt frustrerend kan zijn om je oogst te moeten delen met slakken, vogels en rupsen, maar ik hoef al die chemische troep niet in mijn lijf en ik wil insecten en andere dieren juist helpen, niet doden. Hoe ik dan plagen bestrijd? Op allerlei creatieve manieren. Je leest er meer over in mijn blog ‘Plaagdieren in de moestuin’.

Biologische zaden

Ik ken aardig wat moestuiniers die geen kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar wel gangbare zaden kopen. Ik vel hier geen oordeel over, want ook ik gebruikte ze in het begin natuurlijk met de Albert Heijn-moestuintjes. Ondertussen doe ik dat niet meer. Ik koop zoveel mogelijk gecertificeerde biologische zaden bij bijvoorbeeld De Bolster. Deze zaden zijn ook GMO-vrij. Dat betekent dat ze niet genetisch gemodificeerd zijn, oftewel: er is niets veranderd aan het DNA van de planten.

Als ik heel bijzondere rassen wil, koop ik zaden die soms niet gecertificeerd bio zijn, maar wel zonder kunstmest en gif gewonnen zijn. Waarom? Gewasbeschermingsmiddelen dringen door tot de hele plant. En dus ook tot de zaden. Op deze manier krijg je alsnog die giftige stoffen binnen. En je helpt indirect mee aan het verslechteren van de bodem en de insectenstand in Nederland en daarbuiten. Persoonlijk wil ik dat simpelweg niet, omdat ik heel makkelijk biologische zaden kan kopen. Als je kiest voor biologische zaden van De Bolster, investeer je indirect in de veredeling van nog meer en betere biologische plantenrassen voor in de moestuin. Bovendien streven ze ernaar om met hun biologische zaden de wereldwijde beweging naar gifvrije landbouw te versnellen.

Lees hieronder verder 

Minder opbrengst?

Er wordt weleens gezegd dat biologisch tuinieren minder oplevert. Ik heb natuurlijk geen vergelijkingsmateriaal, maar mijn hoge opbrengst op mijn kleine stukje grond van 15m2 liegt er niet om. Het voordeel van biologische rassen is dat ze veel robuuster zijn dan de gangbare rassen. Ze moeten tenslotte zonder kunstmest en gif kunnen groeien en hebben meestal een hogere natuurlijke weerstand. Ze zijn zo veredeld dat ze onder moeilijke omstandigheden kunnen groeien. Een gangbaar gekweekt ras zou veel eerder het loodje leggen of een slechte opbrengst hebben onder moeilijke omstandigheden, zoals wanneer bij een belaging door plaagdieren of als het weer tegenzit.

Waarom vind ik biologisch tuinieren zo belangrijk?

Mijn overwegingen om biologisch te tuinieren heb ik hierboven natuurlijk al voor een groot deel uitgelegd, maar ik wil mijn visie toch graag kort uitleggen. Ik moestuinier niet alleen om zelf lekker veel groenten te oogsten (al is dat natuurlijk wel mijn belangrijkste reden, daar ben ik heel eerlijk in). Door biologische groente, fruit en kruiden te kweken probeer ik ook de bodemdieren blij te maken, insecten aan te trekken en daarmee ook bijvoorbeeld vogels en andere dieren. Indirect hoop ik zo bij te dragen aan het verhogen van de biodiversiteit in mijn directe omgeving. Ik vind het belangrijk om goed te zorgen voor de natuur en er met respect mee om te gaan, want wij maken daar als mens tenslotte ook onderdeel vanuit.
Ik zeg zeker niet dat ik perfect ben, het kan altijd beter, maar door biologisch te tuinieren hoop ik een steentje bij de dragen.

Hoe tuinier jij?

Tuinier jij al biologisch? Waarom wel of niet? Ik ben benieuwd! Laat een reactie achter.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met De Bolster.