Elbrich Fennema: ‘Richt je niet op het resultaat, maar op het avontuur’
Het grote moestuinierboek, zo heet het boek dat Elbrich Fennema schreef en dat net uit is. Eentje met een totaal andere insteek dan alle andere moestuinboeken. Ik interviewde haar over het boek en natuurlijk haar (moes)tuin.
Ben je al lang met moestuinieren bezig en daarover schrijven?
‘Ja, ik moestuinier al zeker zo’n 15 jaar. Zowel in een gemeenschappelijke tuin, “Het landje van de boer” in Overveen, als in mijn eigen achtertuin. Ik begon als correspondent in Tokio voor dagbladen en radio. Later stapte ik over naar schrijven over tuinieren en koken voor tuintijdschriften.’
Waarom schreef je dit boek, er zijn al zoveel moestuinboeken?
‘Ik lees veel tuinboeken en elke keer dacht ik ‘als je hetzelfde in elkaar steekt als de auteur wordt het vast een succes’, maar wat nou als dat niet zo is? Misschien heb je helemaal niet veel tijd, wil je vooral telen voor de mooi of kinderen iets leren. Ik miste de belangrijkste vragen vooraf: Waarom wil je moestuinieren? Hoeveel tijd en moeite wil je erin steken etc. In “Het grote moestuinierboek” heb ik allerlei typen moestuiniers beschreven en een matrix bedacht met plantentips per type.’
Noem eens wat voorbeelden?
‘Stel je wilt moestuinieren met kinderen om ze iets te leren, dan is het slim om voor groenten te kiezen die je letterlijk ziet groeien. Dus geen worteltjes en radijs, maar groenten die boven de grond groeien. En kies bijvoorbeeld voor doordragende aardbeien. Dat is voor kinderen veel leuker, want zo kunnen ze maandenlang oogsten en verse aardbeien in hun mond stoppen in plaats van eenmalig.
Je hebt ook mensen die willen vooral een “theetuin”. Die gaan echt geen courgettes telen, maar wel munt, verveine en bladvenkel. En zo heb ik 10 verschillende types benoemd. Ik vind het vooral belangrijk dat het niet allemaal volgens het boekje hoeft. Experimenteer en ontdek wat bij jou past.’
Welk type ben je zelf?
‘Ik herken van alles wel wat bij mezelf, maar de taoïstische tuinier staat het dichtst bij me. Dit type tuinier is minder van het plannen en meer van het beschouwen. Je richt je niet zozeer op de opbrengst, maar geniet vooral van het proces. Ik zie het als een speeltuin. Soms komt er iets spontaan op in mijn tuin. Als het niet stoort, laat ik het staan, ook al had ik misschien andere plannen. Ik richt me vooral op vaste planten, zodat mijn tuin in de winter en het voorjaar niet kaal is. Denk aan bladvenkel, zoethoutgras, tijm, rozemarijn, rabarber en artisjokken. Dat vul ik aan met eenjarigen.’
Je hebt zelf een tuin van 5 bij 12 meter om in te moestuinieren. Wat als je nou een veel kleinere tuin of alleen een balkon hebt?
‘Ook dan kun je moestuinieren. Sterker nog, ook zonder buiten kun je groenten telen, denk aan kiemgroenten. Maar heb je een klein tuintje of balkon, dan is een moestuin in pot ideaal. Ook daar heb ik aandacht aan besteed in mijn boek. En het grappige is: er is bijna geen groente die je niet in pot kunt telen. (Vaste) kruiden zijn sowieso een aanrader. En als je een beetje slim tuiniert, kun je veel kwijt. Stel je hebt een framboos in pot, dan kun je aan de voet van de plant prima nog iets anders telen dat laag blijft. Laat je vooral niet beperken door gedachtes als ‘dat hoort of gaat niet’. Probeer het gewoon.’
Wat is volgens jou de grootste misvatting over moestuinieren?
‘Eigenlijk heb ik er twee. De eerste is dat je er financieel iets aan overhoudt. Als je er om die reden aan begint, loopt het waarschijnlijk uit op een teleurstelling. Want het kost tijd, geld en dan heb je ook nog slakken die je plannen kunnen bederven.
Het tweede wat ik mensen wil meegeven is: laat alle beelden in je hoofd los. Als je naar de fantastische foto’s van palmkool en andere groenten kijkt, ga je wachten tot het er in jouw tuin precies zo uitziet. Wat vaak niet gebeurt. En ondertussen mis je 100 andere prachtige dingen die je simpelweg niet ziet. Luister naar Monty Don, presentator van BBC’s Gardeners’ World: “You have to fall in love with the process”.
Je hebt geen foto’s of gedetailleerde afbeeldingen in je boek staan?
‘Klopt, dat is een bewuste keuze. Om wat ik hierboven al zei. Het is zoveel leuker om je op het avontuur te richten dan op het resultaat. Dan gaat het altijd goed en bestaan er geen mislukkingen. Net zoals in de natuur zelf.’
Winnen
Ik mag 1 exemplaar van ‘Het grote moestuinboek’ verloten onder de lezers van mijn blog. Wat moet je doen? Laat in een reactie onder dit blog weten waarom jij het boek graag wilt winnen. Je kunt meedoen tot en met 10 mei. De winnaar krijgt bericht via de mail. Succes!
Heb je niet gewonnen? Niet getreurd. Het boek van Elbrich is ook te koop in de boekhandel en kost 22,99. Het is ook te koop via Bol.com. Maar zoals Elbrich zegt: steun je lokale boekhandel en koop het vooral daar.
96 reacties
Grover
Awesome website you have here but I was curious if you knew of any community forums that cover the same topics talked about in this article?
I’d really love to be a part of community where I can get suggestions from other knowledgeable individuals that share the same interest.
If you have any recommendations, please let me know.
Bless you!
Yvette
Ik wil heel graag winnen omdat ik op mijn terras graag een moestuin in pot wil aanleggen. En ik kan daarbij alle hulp en inspiratie gebruiken.
Priscilla
Jaaa deze week gestart met twee andere vriendinnen met een vokstuintje. 100 m2 Wat we hebben ingeplant onder het motto ohw dat is leuk, dat is lekker, dat ziet er leuk. Al zo’n lol gehad om het plaatsen van Afrikaantjes, met onze nieuwe vrienden van de vereniging en het gekneuter op ons lapje. Na een week zijn de spitskool plantjes al aangevreten 🤷♀️ en komen er al bloemetjes in de pas geplante 🍓 plantjes. Na een week al!!! Jouw boek zou een welkome verrassing zijn dat ons verder zal helpen.
Nadine
Graag! Voor mijn broertje. Die heeft de grootste moestuin van het dorp!
Sabine - Natuurlijk Slowakije
Ja wauw, lijkt me een geweldig boek! Dit jaar voor het eerst een moestuin dus ik mag nog heel veel leren!
Fenna
Ik droom al heel lang van een eigen moestuin maar heb momenteel geen eigen buitenruimte. Wél woon ik vlak bij mijn ouders en die kunnen het onderhoud van hun siertuin niet zo goed meer aan en dus hebben we nu een deal: ik krijg een stuk tuin om mijn eigen moestuintje aan te leggen en zij krijgen een deel van de oogst 🙂 Nu nog wat leesvoer om ervoor te zorgen dat het geen grote flop wordt 😉
Tamara
Wat een leuk interview, leuke actie en het klinkt vooral als een heel leuk en nuttig boek! Ik moestuinier nu voor het derde seizoen op mijn dakterras in potten en vierkante-meter bakken en ik ben verslaafd: constant op zoek naar manieren om uit te breiden, naar informatie over groente, kruiden en fruit. In die zoektocht naar meer informatie herken is heel goed wat Elbrich aangeeft: boeken en blogs zijn vaan heel specifiek geschreven op een bepaalde manier van tuinieren. Daarom volg ik jou ook, omdat je tips geeft voor volle grond én voor bakken 🙂 Een boek geschreven voor verschillende types/tuinierdoelen en over verschillende stijlen van tuinieren lijkt me ideaal: het zou me kunnen helpen scherper te krijgen wat ik eigenlijk wil en hoe ik dat kan bereiken.
Hééél graag dus!! 🙂
marij brand
“richt je op het avontuur”… prachtige zin! Doe graag mee
m chen
Ik wil het boek ‘Het grote moestuinboek’ graag winnen zodat ik meer weet hoe ik een mooie oogst kan krijgen!
Renilda
Ik Zou het cadeau willen doen aan mijn dochter
iris
Zeer fijn om nu met mijn kids een moestuintje aan te leggen, en tips zijn altijd zeer welkom, dus met dit boek komt alles goed!
Charlotte
Wat een super toffe site. Ik ben een beginner in de moestuin. Ik werk in de zorg en vind het heerlijk om (juist nu) even af te schakelen in de tuin.
Ik was al verslaafd aan tuinieren en planten. Maar daar is de afgelopen weken nog een verslaving bijgekomen, namelijk de moestuin!
Anneke
Ik wil graag meedoen om mezelf maar ook zeker mij kinderen wat extra`s te leren, zijn er al mee bezig maar meer info is meer plezier
Will
Ik heb geen ruimte voor een moestuin, maar ik doe graag mee voor mijn vriendin.
Zij heeft een hele grote moestuin en dat is haar hobby.
Denk dat ik haar heel blij maak met dit Moestuinierboek.
Er valt altijd nog wat te leren voor haar.
Graag doe ik mee.
A.
Wil wel leren hoe te tuinieren, groete, appels, peren, kruiden allemaal te leren dus doe ik mee voor dit leuke groene idee 😉
Sonja van den Beemd
Heel erg graag ik heb sinds kort ook een moestuin heb ook vanalles wat geplant maar zou graag wat wijzer willen worden.
Jan
Omdat de moestuin een leuke en veilige bezigheid is tijdens deze crisis.
lottie
Omdat ik sinds gisteren ben begonnen met het houden van een moestuin, hopelijk wordt hij middels dit boek een succes!
Anita te Gussinklo
Ik heb wel zin om te zaaien,scheppen,groeien,kijken,plukken,proeven,en verwonderen.
Danielle
Alleen al de titel van de blog spreekt mij erg aan. Ik vind inderdaad het hele proces erg leuk. Zien dat een zaadje een klein plantje wordt en er daarna nog vruchten of groenten aan gaan groeien. Super leuk! En als einde dan lekker koken met de oogst. Het gaat mij duidelijk niet alleen om de oogst maar het complete plaatje maakt mijn hobby compleet.
rene venema
lijkt me erg handig, zo halen we misschien een mooiere en beter oogst
Astrid
Mijn dochter van van 10 en ik proberen samen onze mini moestuin mooi te houden. Blijdschap als er iets opkomt is onbetaalbaar. Alleen jammer van die slakken. Misschien staat in jouw boek het wondermiddel
Nelly
Leuk zo’n origineel tuinboek waarbij typen moestuiniers beschreven worden en daarbij een matrix is bedacht met plantentips per type. Ik ben benieuwd naar de plantentips voor mij.
Angela
Ik waag heel graag een kansje op dit mooie boek. Mijn hele jeugd ben ik opgegroeid met de moestuin van mijn ouders. Vooral mijn vader was heer en meester over de moestuin en mijn moeder maakte de lekkerste gerechten van al die heerlijke groenten. En voor de wintermaanden zat de vriezer aan het einde van seizoen helemaal vol. Dit jaar ben ik zelf samen met mijn dochtertje van 11 jaar begonnen met mijn eigen moestuin. Hij staat er nog niet zo mooi bij als die bij mijn ouders, maar ik kom er wel. Dit mooie boek zou een fijne gids zijn om mij te leiden in mijn grote avontuur.
Anica
Hoop op een keer een goede moestuinbak te krijgen . Ben al een paar jaar bezig, maar sommige dingen verpieteren, hoe kan dat
Kim Nelissen
Oei dat is lastig te zeggen. Om welke groenten gaat het? En waar heb je de bak staat? In de zon?
Nicole
Wat een leuk interview en het boek klinkt heel gaaf! Heb veel zin om het door te lezen en toe te passen op mijn pas gestarte eetbare tuin
Marga "De Groeituin" Hillegom/Lisse
Wat een inspirerende vrouw, die Elbrich Fennema. Ik ben nog geen moestuinder en wil mij er graag in verdiepen. Er over lezen, leren, inspiratie opdoen, uitproberen en mij vooral verwonderen en ervan genieten. Ook ben ik benieuwd wat mij nou aanspreekt; op welke manier ga ik moestuinieren? Ik ben in Hillegom verbonden aan project “De Groeituin”. We hebben er twee percelen tuin. Een ervan heeft een kas en wordt ingericht als moestuin. Het andere perceel is meer een beleving- en ontmoetingstuin. Daar werken we met vaste planten en veel geur, kruid en kleur. Hier komt ook een blokhut met terras waar we, als het weer veilig kan, elkaar kunnen ontmoeten. Talenten en ervaringen delen, elkaar leren kennen. Een sociaal project voor en door inwoners van Hillegom en Lisse. Voor mij, als nieuwe inwoner van Hillegom, de kans om hier te landen en te integreren. Deze persoonlijke zoektocht wordt nu dus uitgebreid door het coördineren van vrijwilligers op de tuinen. En dan is zo’n fijne leidraad, in de vorm van dit boek, een geweldige aanwinst en verrijking zijn. Niet voor mij, maar voor al die vrijwilligers die we gaan ontmoeten op de tuin. Kan ik mijn kennis van de vaste planten weer doorgeven aan wie dat graag zou willen. Mijn enthousiasme en gretigheid om te ervaren en ervan te leren…daar zou dit boek, met in mijn achterhoofd het interview van Kim met Elbrich, mij bijzonder bij kunnen helpen. Superleuk!
Tonny en Anneke Toonen
Heel leuk en spannend om het mooie moestuintjesboek te mogen ontvangen.
Wij hebben dit voorjaar voor het eerst een moestuintje gehuurd van tweehonderd vierkante meter. Bij de bibliotheek hebben we boeken gehaald om in te lezen. We vinden het super om het mooie boek te mogen lezen.
Het Moestuinmeisje volgen we vanaf de eerste dag van ons tuintje. Dankbaar zijn we voor alle informatie die wordt gedeeld.
We wachten in spanning af.
Fijne dag en hij tot horens.
Met vriendelijke groet,
Tonny en Anneke
Deirdre
Ik heb altijd de overtuiging gehad dat ik geen groene vingers had, maar begin nu schoorvoetend te ontdekken hoe ik van mijn terras een groen paradijsje kan maken. Ik word daar heel blij van en wil graag ook moestuinieren verder gaan exploreren. Dit boek lijkt me een perfect hulpmiddel :-).
Sofie
Via de winactie op instagram ben ik op je blog terecht gekomen en
opnieuw gaat er een wereld aan moestuintips voor me open. Ik grasduin zodadelijk door je andere blogposts maar waag eerst hier m’n kans om het boek te bemachtigen. Ik las het interview en ben nu helemaal overtuigd; ik herken mezelf namelijk in het feit dat ik me meer richt op het proces dan op het resultaat. Vorm geven aan de moestuin en de plantjes zien groeien geeft me al genoeg voldoening. En te bedenken dat ik nog nooit van de term ‘taoïstische tuinier’ had gehoord. Alweer bijgeleerd dus 🙂
Kirsten
Ik ben vorig jaar begonnen op mijn balkonnetje met een mini moestuin en ben helemaal enthousiast! Ik lees al veel over de verschillende planten en hoe ze het beste groeien op internet, maar zou een boek met tips en trucs ook heel fijn vinden! Ik wil mijn moestuintje namelijk graag uitbreiden, maar weet niet zo goed waar te beginnen.
Paula Teunissen
Ik ben al een paar jaar bezig met een moestuin aanleggen , maar helaas…. iets doe ik fout, of het beschimmeld, of er komen geen zaadjes uit, plantjes omhoog hoop van dit boek te leren als ik het win .
Sylvana
Ik heb sinds dit jaar een tuin met kas en ben al druk aan het experimenteren gegaan met een moestuin. Ik sta iedere dag de zaailingen uit de grond te kijken en oogste laatst mijn eerste portie pluksla ❤ Maar ik heb nog een hoop te leren. Dit boek van Elbrich Vennema zou ik van voor tot achter doorspitten zodat ik niet langer zomaar wat doe 🌱
Sanne
Ik zou dit boek heel graag willen winnen, omdat mijn vriend en ik ons eerste huis gekocht hebben. Na jaren een appartement te hebben gehad hebben we straks eindelijk een tuin! De vierkante meter-bak staat al klaar, maar er ontbreekt nog wel wat kennis. Want wat moet wanneer nou geplant, wat kun je wanneer oogsten en wat mag er wel of niet in de zon? Ik denk dat het heel goed van pas zou komen!
Minke
Moestuinboeken heb je nooit genoeg! Deze ken ik nog niet en ik ben eigenlijk wel heel benieuwd welk type moestuinier ik ben 🙂 samen met mijn vader run ik de tuin en wij zijn best verschillend. Denk dus ook dat we 2 typen zijn.. lijkt mij leuk dat te ontdekken!
Baudina
Ik ben dit jaar begonnen met een moestuin en heb een kleine kas. Er valt nog veel te leren, het boek zou me daar goed bij kunnen helpen.
S. Vergeer
De courgette staat weelderig op de vensterbank, daarnaast 3 ontkiemde pompoenen, gezaaid door zoonlief. Boven staan inmiddels een groot aantal tomatenplantjes (al verpot). Dit is het begin van mijn avontuur wat betreft zaaien, kweken, groeien en bloeien. Zou ik iets van resultaat mogen oogsten voor het eerst in mijn carrière als beginnend ontdekkend moestuinierder? Nog zoveel te lezen en leren, dit boek zou hierbij zeer welkom zijn. Ik waag een kansje 😁
Angelique Ifle
Ik zou graag dit boek willen winnen omdat ik nog heel wat te leren heb op moestuiniergebied!
Anneke Rooks
Dit boek van Elbrich Vennema zou ik graag in mn boekenkast willen,omdat zij heel anders over ,,groen,,denkt,dan in andere moestuin boeken.Om groene inspiratie er uit te halen.
Wat je allemaal nog meer kan doen in een vierkante meter tuin of pot.
Anouk
Heel graag! Omdat ik in maart spontaan mijn achtertuin van het gras heb ontdaan en ben gaan moestuinieren zonder boek😅🙃
Ik kan het wel gebruiken!
Marloes
Ik ben een moestuin begonnen bij mijn ouders in de tuin. Elke dag er even heen om de vorderingen te bekijken en de plantjes te verzorgen. Ook wil ik graag op de galerij een kleine moestuin in potten beginnen. Ik heb een nieuwe hobby gevonden! Nu struin ik elke dag het internet af naar informatie over het hebben van een moestuin, zaaien, groenten en fruit kweken etc. Hoe handig is het dan dat er het grote moestuinboek bestaat! Om mij verder te ontwikkelen in het hebben van een moestuin in verschillende vormen lijkt het grote moestuinboek mij ontzettend handig en leerzaam.
Sandra
Ik zou hem heel graag winnen omdat ik net begonnen ben. Ik heb geen tuin maar drie bakken op wielen en een keuiden tafel/kast tot mijn beschikking. Daar ben ik nog aardig zoekende in wat nu handig is en wat niet..
Kelly Moolenaar
Wat lijkt het me een mooi boek. De boeken die ik nu heb liggen heb ik al 30x gelezen. En toch vind ik elke keer iets nieuws (of ik ben heel vergeetachtig haha) wat lijkt het me heerlijk om dit boek ook 30x te lezen! Snuffelen in moestuin boeken vind ik heerlijk, wanneer er buiten niks te doen is vindt je me hier!
Saskia Rekmans
Dit lijkt me een heel interessant boek. Dit komt sowieso op mijn verlanglijstje. Ook een leuk Moederdag cadeau.
Femke
Wauw, wat leuk! Het zou me erg helpen om mijn plantjes niet meer dood te laten gaan!
Janneke
Vroeger moestuinierde ik in potten op een klein terrasje. Sinds mijn verhuizing ben ik zoekende. Een volkstuin lijkt me prachtig, maar niet haalbaar met mijn werktijden. Mijn achtertuin biedt wat ruimte, maar wil ik ook gebruiken voor mooie planten, bloemen, insecten, vogels… En zo staat mijn kruidenhoekje achter een rode hazelaar, wordt mijn rabarber omringd door bloeiende vaste planten en klimt de braamboos enthousiast tegen mijn schutting op, terwijl ik me ernstig afvraag waar ik de tomatenplanten dit jaar moet zetten. Ik ben dit voorjaar voor het eerst veel aan het zaaien – met wisselend succes, en dat is maar goed ook want ik heb gezaaid voor een hectare. Ondertussen geniet ik van elke seconde die ik in of aan mijn tuin besteed want het proces is inderdaad het mooiste aan de moestuin!
Ik ben erg benieuwd naar dit boek!
Esther
Ik ben iemand die altijd iets meer wil in de tuin, naja tuin
Ik heb een binnenplaats waar mijn man 7 plantenbakken voor heeft gemaakt om veel groen te hebben en een fijne zit plek. We begonnen met een druif en passie die al bij het huis hoorde toen we het kochten. Nu 3 jaar later hebben we een vijf, olijf, aardbei, braam, kersenboom, framboos, kruisbes, aalbes en een kruidenbak met als favoriet citroentijm (echt een aanrader!). En zelfs toen miste ik van de week nog tomaatjes…. Ik hou erg van zaden laten opgroeien en hopen dat het lukt, en zorg dragen voor mijn plantjes.
Tot nu toe op goed geluk en Google, maar een naslagwerk zou ook nieuwe ideeën kunnen geven!
Leonie
Wat een mooie benadering om vooral te genieten van het proces en niet het resultaat; ik herken het helemaal! Ik ben dit jaar begonnen en kijk iedere dag mijn ogen uit wat er weer veranderd is en hoe mooi het is!! Ik denk dat ik van verschillende types moestuinierder wel iets ben. Ik kan en wil nog zoveel leren! Ben helemaal fan en verknocht aan mijn nieuwe hobby. Kan nu al niet wachten alles wat ik in deze korte tijd al heb geleerd volgend jaar weer anders uit te proberen 🙂 oja, daarom lijkt het boek mij leuk en leerzaam! Ik zuig alle moestuinkennis graag op 😀 groet Leonie Haas (@mooiemoes)
Roos
Ik ben het type dat geleerd heeft van vorig jaar! Haha…ik kan nog wel wat ervaring tips gebruiken!
Ingrid Terpstra
Wat een fijne give away! Ik doe graag mee voor onze oudste dochter die nu al een paar jaar met zaden en plantjes in de weer is. Het is zo fijn te zien hoe ze zo “natuurlijk” bezig is en wij genieten mee van haar avontuur! Ben heel benieuwd naar het interessante ” groei” boek.