Succesvol spruiten zaaien, uitplanten en oogsten
Wil jij zelf spruiten zaaien en vervolgens lekker veel oogsten uit jouw eigen moestuin? Spruitjes kweken is niet heel ingewikkeld, maar het is wel handig om wat dingen te weten over hoe je de grond klaarmaakt, bemesting, water geven en op tijd oogsten. Als je de stappen in dit blog volgt, komt het helemaal goed.
Spruiten uit eigen moestuin
Totdat ik zelf spruiten in mijn moestuin ging kweken, had ik geen idee hoe die dingen eigenlijk groeiden. Wauww! Wat een ontzettend gave planten zijn spruitkolen zeg! Zo’n hoge stam met al die spruitjes eraan. Prachtig! Na dat eerste jaar, is spruiten zaaien iets wat ik elk jaar doe, want naast het mooie gezicht vind ik ze ook nog eens heel lekker. Dus laat je niet tegenhouden als je net zoals ik maar een kleine moestuin hebt. Kweek vooral waar je blij van wordt en wat je lekker vindt.
Spruitjes kweken
Spruitjes kweken kan op verschillende momenten. Je hebt vroege rassen die je al vanaf einde zomer kunt oogsten, maar ook normale en late rassen die je oogst vanaf de herfst tot zelfs in maart het jaar erop. Kijk dus goed op de verpakking welk ras je hebt en wanneer je ze jouw spruitjes kunt zaaien. Ik ga zelf altijd voor de wat latere rassen, omdat ik einde zomer nog genoeg andere groenten te oogsten heb en juist in de winter veel minder. Dan zijn kolen, waaronder spruitkolen ideaal om in je moestuin te hebben staan.
Spruiten zaaien
Je kunt spruitjes meteen in de volle grond zaaien, maar ik zaai ze eigenlijk altijd thuis voor. Waarom? Omdat de kleine zaailingen geliefd zijn bij vogels, zoals duiven, maar ook bij slakken. Als je ze voorzaait, heb je net wat meer controle en kun je op een veilig plekje opkweken.
Spruiten zaaien doe ik zelf altijd binnen in mijn onverwarmde slaapkamer. Ze ontkiemen al vanaf 15 graden, dus een warme kamer is niet nodig. Daar worden ze alleen maar lang en slungelig van. Ik stop meerdere zaadjes in 1 kweekpotje zodat ik zeker weet dat er altijd eentje opkomt. Het kweekpotje vul ik met zaai- en stekgrond of met kokospotgrond. Dat is lekker luchtig zodat de zaadjes makkelijk kunnen kiemen en wortelen. Extra voordeel van kokospotgrond: het houdt water beter vast, waardoor de grond minder snel uitdroogt en je dus minder water hoeft te geven. De zaadjes hoef je niet diep te zaaien; 0,5-1,5 cm is voldoende.
Zet de potjes weg op een plekje waar het tussen de 15-18 graden is. Licht is op dat moment nog niet belangrijk. Zodra de zaadjes zijn ontkiemd, meestal tussen 1 en 1,5 week, moet je het potje wel op een lichte plek zetten.
Verspenen
Zodra de zaailingen naast de eerste twee kiemblaadjes twee echte blaadjes hebben, kun je ze elk hun eigen kweekpotje van ongeveer 9cm geven. Het kweekpotje vul ik met biologische potgrond want vanaf nu hebben de zaailingen wat voeding nodig om te groeien. Als de plantjes ongeveer 10-15 cm groot zijn, is het tijd op de spruitkolen uit te planten.
Grond klaarmaken
Voor je de spruitjes gaat uitplanten maak je eerst de bodem klaar. Dat doe je met een basisbemesting (meestal in het vroege voorjaar of als je stalmest hebt in de winter) en een flinke laag compost. Kolen en dus ook spruitjes houden namelijk van een voedzame grond.
Kalk
Tuinier je op een wat zuurdere grond? Dan is het slim om je bodem iets minder zuur te maken met kalk. Dat kun je toevoegen in de vorm van korrels. Let op: voeg eerst de kalk toe en daarna pas de basisbemesting. Deze twee werken elkaar namelijk tegen. Ga niet gokken, maar doe altijd een bodemtest of laat deze uitvoeren.
Hoe en wanneer en spruiten planten?
Wanneer je spruiten kunt uitplanten is natuurlijk afhankelijk van het moment dat je ze hebt gezaaid. Ga je voor de vroege teelt, dan plant je ze ergens rond half april/begin mei uit. Voor de normale teelt is begin mei tot half juni een goede planttijd en voor de late teelt kun je eind mei tot half juni aanhouden.
Je plant de spruitkolen uit op ongeveer 60 cm in de rij en 60 cm tussen de rijen. Mensen die mij wat langer volgen, weten dat ik het zelf niet zo nauw neem met de zaaiafstanden, maar heb je genoeg ruimte in jouw moestuin, dan is er weinig reden om de planten op elkaar te proppen (zoals ik doe;-)). Geef na het uitplanten flink wat water om de plantjes een goede start te geven.
Combinatieteelt
Je kunt broccoli natuurlijk in jouw kolenveldje zetten als je dat net zoals ik hebt, maar om plagen te voorkomen is het slim om er bijvoorbeeld ook Oost-Indische kers bij te zetten (kies voor de laagblijvende). Ook aardappel, paksoi, snijbiet en spinazie zijn goede buren. Pas wel op dat je de spinazie niet overbemest in verband met nitraatvorming.
Extra bemesting van jouw spruitkolen
Tijdens de groei is het belangrijk om de spruiten regelmatig extra mest te geven. Ik voeg ook wat tussendoor nog wat compost toe aan de voeten van de planten. Ik gebruik hiervoor biologische mestkorrels van Ecostyle of Humuforte. Allebei fijne merken die geen gebruik maken van kunststoffen in hun mest.
Water geven
Geef je spruiten genoeg water in droge periodes. Slim om te doen: mulchen. Je voegt een organisch laagje aan je bodem toe waardoor de grond veel minder snel uitdroogt. Materialen die je kunt gebruiken zijn onder andere afgevallen herfstbladeren, stro, houtsnippers, cacaodoppen of gemaaid gras (zorg dat je voor de bloei maait anders creëer je een grasveld tussen je kolen).
Plagen
Welke plagen komen er allemaal voor bij spruitkolen? Net zoals bij andere kolen aardig wat. Ten eerste natuurlijk de rupsen van het koolwitje, maar ook de koolwittevlieg en de melige koolluis. Het slimst is om insectengaas te gebruiken. Ik doe dat zelf heel eigenwijs niet en probeer een echte plaag te voorkomen door mijn planten regelmatig te controleren en de koolwittevlieg en melige koolluis eraf te spoelen met water.
De rupsen laat ik leven, die verplaats ik met blad en al naar een veilig plekje waar ik nog wat extra koolblad of Oost-Indische kersbladeren neerleg. Heb je genoeg kolen? Dan kun je ook 1 kool opofferen en alle rupsen daar naartoe verplaatsen. Ga in ieder geval niet met gif aan de slag. Want heej, die rupsen worden wel mooie en nuttige vlinders!
Spruiten oogsten
Als je die plaag hebt weten te voorkomen, ontstaan er na verloop van tijd miniscule spruitjes in de oksels van de bladeren. Je kunt twee dingen doen: of je laat de plant gewoon doorgroeien of je topt hem na verloop van tijd. Ik doe dat zelf meestal in oktober (dat is dus bij de late teelt). Door de top van de plant eruit te halen, stimuleer je het gelijkmatig oogstklaar raken van de spruitjes. Als je niet topt, dan is de oogst meer verspreid en kun je per plant elke keer een klein beetje spruiten oogsten. Wat ik zelf doe is meestal 1 plant toppen en de rest niet.
Belangrijk: oogst de spruiten op tijd als de blaadjes nog mooi strak zitten. Zie je dat de blaadjes wat losser gaan zitten? Dan niet te lang meer wachten anders krijg je een soort rozetjes die je niet makkelijk meer kunt koken. Roerbakken gaat nog prima, dus gooi ze zeker niet weg als je ze een keer vergeten bent.
Zaden bestellen? Gebruik mijn kortingscode
Heb je zin om spruitjes te zaaien en ben je op zoek naar een adres om je zaden te bestellen? Bij Dutch Garden Seeds krijg je met de code ‘moesmeisje’ 10% korting op je bestelling.
Alles nog even terugkijken op video?
Recept met spruitjes uit jouw moestuin
Wil je een lekker recept met spruitjes? Probeer dan mijn spruitjes plaattaart eens. Gegarandeerd genieten. Eet smakelijk!
*Dit blog bevat affiliate links. Dat betekent dat ik een klein bedrag verdien als jij een product bestelt via een van die links. Het kost jou geen extra geld en je helpt mij om onder andere mijn YouTube-video’s te kunnen bekostigen. Dank je wel dus daarvoor! Wil je iets bestellen via Bol.com? Als je op de banner bovenaan het blog klikt steun je mij en mijn werk zonder dat het jou een cent meer kost.
*Dit blog kan affiliate links bevatten. Dat betekent dat ik een klein bedrag verdien als jij een product bestelt via een van die links. Het kost jou geen extra geld en je helpt mij om onder andere mijn YouTube-video’s te kunnen bekostigen. Dank je wel dus daarvoor! Wil je iets bestellen via Bol.com? Als je op de banner bovenaan het blog klikt steun je mij en mijn werk zonder dat het jou een cent meer kost.
12 reacties
Guido
Hoi Kim, ik heb sinds kort ook een moestuintje. Ik heb mijn spruitkool beschermd tegen vogels. Duiven hebben het voorzien op mijn broccoli. Is dit bij alle koolplanten het geval? Koolrabi staat ook beschermd door er kippengaas om heen te zetten. Of doe jij dit nooit?
Kim Nelissen
Ik moet zeggen dat ik nooit iets bescherm, behalve in het begin. Dan zet ik iets over de zaailingen heen (een omgekeerd kweekpotje of een stolp). Daarna niet meer.
Merel
Ik heb mijn spruiten onverwarmd weggezet en ze zijn toch behoorlijk slungelig geworden, kun je spruiten net als bijvoorbeeld tomaten, dieper zetten als je verspeend?
Kim Nelissen
Ja dat komt omdat er nu echt nog te weinig licht is. Je kunt beter even wachten tot maart. Maar je kunt ze zeker dieper in de aarde zetten.
Eline
Hier twee weken terug buiten gezaaid. Helaas veel te diep. Z’n 4 cm zouden de zaden toch kunnen ontkiemen? Of is dit een verloren zaak?
Kim Nelissen
Dat is wel echt heel diep voor zulke kleine zaadjes. Ik zou voor de zekerheid opnieuw zaaien.
Marie
Mijn spruitkoolplantjes zijn gtoot genoeg om in de volle grond te zetten. Kan de grond bemest worden met gedroogde paardemest alvorens de plantjes te pkanten?
Kim Nelissen
Als het rijpe mest is kan dat inderdaad.
Cornelis
Ik plant nu spruitjes brokkelie en bloemkool mijn planten die ik deze herfst plante ben ik nu aan het oogsten.geeft een fijn gevoel.
Cor
Ik woon in Spanje maar zoek regelmatig nuttige informatie bedankt
Natuurliefhebber
Hallo Kim,
Ik heb net jouw webstekje ontdekt. Ik vind het fantastisch!
Zelf zou ik bijna in mijn tuin wonen, het huis is “bijkomstig”. 😀 Daar plant, kweek en experimenteer ik met van alles. Jouw website bevat voor mij veel interessante tips over groenten waar ik nog niet mee aan de slag ben gegaan. En wat vooral belangrijk is, is de praktijk, die hier duidelijk aan bod komt.
Dank je wel, om jouw ervaringen te delen! Je hebt er een fan bij! 😉
Vriendelijke groet
Kim Nelissen
Wat ontzettend leuk om te horen! Dank je wel:-) En ja dat herken ik van die tuin en het huis haha.